Holandako Frisian kokaturik dagoen Leeuwarden hirian euskararen inguruko astea egingo da 2018ko Europako kultur hiriburua dela eta antolatu duten jarduera programa zabalaren baitan. Afuk (frisiera eta frisiar kultura sustatzen dituen erakundea), Euskaltzaleen Topagunea eta Etxepare Euskal Institutuaren arteko elkarlanari esker uztailaren 1etik 8ra euskara izango da protagonista Language Pavilionen (Hizkuntzen Pabilioia). Egitasmoak Europako hizkuntza txikien aniztasuna erakutsi, hizkuntza horien arteko harremanak estutu eta hizkuntza aniztasunaz kontzientzia hartzea ditu helburu.

Holandako Frisian kokaturik dagoen Leeuwarden hirian euskararen inguruko astea egingo da 2018ko Europako kultur hiriburua dela eta antolatu duten jarduera programa zabalaren baitan. Afuk (frisiera eta frisiar kultura sustatzen dituen erakundea), Euskaltzaleen Topagunea eta Etxepare Euskal Institutuaren arteko elkarlanari esker uztailaren 1etik 8ra euskara izango da protagonista Language Pavilionen (Hizkuntzen Pabilioia). Egitasmoak Europako hizkuntza txikien aniztasuna erakutsi, hizkuntza horien arteko harremanak estutu eta hizkuntza aniztasunaz kontzientzia hartzea ditu helburu.

University of Massachusetts Amherst-eko William Douglass Katedrako ikasleek euskal kulturgintzaren adierazpen nagusietako bat, bertsolaritza, lehen eskutik ezagutzeko aukera izango dute aste honetan, izan ere Maialen Lujanbio eta Miren Artetxe bertsolariak bertan izango dira hitzaldia eta kantaldia eskaintzen.

Mugikortasuna eta kulturen arteko elkarrizketa sustatzea xede, Etxepare Euskal Institutuak,  Donostia Kulturak eta Donostia 2016 Europako Kultur Hiriburuak  nazioarte mailako egonaldi artistikoak sustatzen dituzte elkarrekin, Joan-Etorriak programaren baitan (DSS2016EUren Hazitegiak kaiaren barne).

Batetik, eta Wroclaw 2016-rekin lankidetzan, hainbat euskal artistari poloniar hirian lan egiteko aukera eskaintzen zien deialdiak  gauzatzeko aukera izan zuten ekaina eta uztailean  , zehazki Aitor Gametxori eta Diego Vivancori.   Bestetik, helburu bereko bi egitasmo berri  jarri dituzte Etxepare Euskal Institutuak, Donostia 2016k  eta Donostia Kulturak abian aurten, hain zuzen ere Kroaziako Rijeka 2020 Europako Kultur Hiriburuarekin eta Holandako Arnhem hiriko Motel Spatie kultur erakundearekin batera hasitakoak. Eta Mario Paniego eta Elssie Ansareo artistak izan dira, hurrenez hurren, epaimahaiak hautatu dituenak.

EHUko Udako Ikastaroek eskaintza aberastuko dute aurten Basque Yourself! 1st International Summer School programaren bitartez;  Donostian burutuko den ikastaro honek mintegiez eta kultur eta aisialdiko jarduerez betetako progama eskainiko die Euskal Herriko kulturari eta identitateari buruzko jakin mina dute unibertsitateko ikasleei.

Eskaintza berritzaile honen berri eman zuten otsailaren 29an Iñaki Goirizelaia EHUko errektoreak, Carmen Agoués EHUko Udako Ikastaroetako zuzendariak eta  Mari Jose Olaziregik, programaren koordinatzaile akademikoak eta Etxepare Euskal Institutuko Euskararen Sustapenerako eta Hedapenerako zuzendaria denak. Adierazi zutenez, ikastaroaren helburua nazioarteko sona duten adituek gidatuko duten punta-puntako eskaintza akademikoa ekartzea da, eta, era berean, euskal kulturan biziki murgiltzeko parada ere eskaintzea.

Basque Yourself International Summer School ikastaroa ekainaren 26tik uztailaren 15era bitartean egingo da, Donostian. Izena ematen duten partaideek goi mailako prestakuntza akademikoa jasoko dute mundu osoan prestigio handia duten profesionalen eskutik, eta, horrez gain, erabat murgilduko dira euskal kulturan eta hizkuntzan. Antolatzaileek prentsaurrekoan adierazi dutenez, "proposamen berria eta erakargarria da; honekin, Eman ta zabal zazu euskal unibertsitate publikoaren leloari jarraikiz, gure mugarri akademikoak ikusarazi eta euskal kulturarako murgilketa bat eskaini nahi dugu".

Edonork eman dezake izena baina bereziki euskal diasporako zein nazioarteko unibertsitarioek, betiere Euskal Herriko kulturaren eta nortasunaren gaineko interesa badute. Ikastaroan 12 ECTS kredituko programa askotarikoa eta osatua eskainiko da: besteak beste, eskolak eta mintegiak, euskara ikastaro bat, kultur eta jolas jarduerak, txangoak (Euskal Kostaldeko Geoparkera, sanferminetara, Bilboko Guggenheim Museora eta Albaola Euskal Itsas Faktoriara, esaterako), erakusketetarako bisitaldiak eta hiriko gastronomia elkarte batean jateko aukera. Ikastaroa ingelesez emango da, eta 1.800 euro ordaindu beharko da matrikula egiteko (ekainaren 1era arte egongo da formalizatzeko). Unibertsitate kideak koordinatzaile bat izango du berekin une oro, eta, eskatzen badu, buddy edo ikasle boluntario batek jarraibideak emango dizkio egonaldiaren lehen egunetan.

(...)

Nazioartean ere ozen entzuten da euskararen taupada, mundu osoko euskaldun berrien bihotzetan. Etxepare Euskal Institutuak 17 herrialdetako 34 unibertsitateetan dituen Euskara eta Euskal Kultura irakurletzetan euskara irakasten eta ikasten duten mundu osoko lagunei aitortza egin nahi die aurten Etxeparek, Aizpea Goenaga Etxepare Euskal Institutuko zuzendariak gaur Donostian azaldu duenez, Euskararen Eguna -abenduak 3- sare horretan era berezian ospatuz. Mari Jose Olaziregi Euskararen Sustapen eta Hedapenerako zuzendariak azpimarratu duenez, gainera, sarea nabarmen hazi da azken 5 urteotan –Institutua sortu zenetik-: Etxeparek Unibertsitateekin lortu dituen hitzarmenen kopurua %56 igo da; ikasleen kopurua, berriz %62-a.

Beraz, aurten ere Euskararen Eguna  nazioartera eramango du Etxepare Euskal Institutuak:  9 programa ezberdin antolatu eta sustatu ditu, nazioarteko 7 hiri ezberdinetan. Horietako batzuk Etxepareren unibertsitate sareko irakasleek atondutakoak dira: Mosku (Errusia), Birmingham (Erresuma Batua), Szeged (Hungaria) eta Poznan (Polonia) hirietan hitzaldiak, kontzertuak, tailerrak, lehiaketak eta zine emanaldiak izango dira, esaterako.

Guadalajaran (Mexiko) izango den FIL azokan eta Mexiko DF hirian euskal literatura sustatzeko hainbat ekimen antolatu ditu Institutuak; bertan da honezkero Arantxa Urretabizkaia idazlea, gure literaturaren ordezkari gisa.  Montevideon (Uruguai), Euskal Zine Erakustaldia antolatu dute Cinemateca Uruguaya, Territorios y Fronteras, Zinebi eta Etxeparek: 8 film luze eta 8 labur emango dituzte, azken urteotako esanguratsuenak; erakusketa bat eta mahai-inguru bat ere antolatu dituzte.

Eta Montevideon bertan Euskararen Eguna ospatuko dute Nevada, Reno-ko Center for Basque Studies-ek eta bertako Euskal Erria Eusko Etxeak Institutuaren babesarekin antolatutako programa zabalean. Alor akademikoan, hitzaldiak eta liburuen aurkezpenak egingo dituzte. Eta alderdi instituzionala era ez da nolanahikoa izango, ekitaldi ofizialean Jose Múgica Uruguaiko Presidente ohia esku hartuko baitu, besteak beste.

...

EUSKARAREN EGUNA 2015. PROGRAMA OSOA

Presako deialdi honen helburua da euskal hizkuntzako irakurle bat aukeratzea Helsinkiko Unibertsitatean (Finlandia), 2015-2016 ikasturtean aritzeko.

Deialdian parte hartzeko honakoak bete behar dira:

-          Graduko unibertsitate-titulua izatea, edo baliokidea.

-          C1 euskara-maila egiaztatzea.

-          C1 finlandiera-maila egiaztatzea.

Eskabideak aurkezteko epea irailaren 4an irekiko da, eta irailaren 14an amaituko da, 14a barne. Irailaren 16an onartu eta baztertutako hautagaien behin-behineko zerrenda argitaratuko da Etxepare Euskal Institutuaren webgunean.

ARGIBIDE GEHIAGO

EHAA - DEIALDI OFIZIALA

Donostia Zinemaldia, Etxepare Euskal Institutua, Zineuskadi, Euskadiko Filmategia, eta Kutxa Fundazioa izango dira Tabakalera eraikineko ekosistema kulturala osatuko duten erakundeak.

Donostiako tabako fabrika izandakoak ateak zabalduko ditu berriz datorren irailaren 11an, Kultura Garaikidearen Nazioarteko Zentro bilakaturik. 37.000m2.ko azalera duen eraikinak Tabakalera kultur proiektuaz gain, beste zenbait erakunde eta ekimen pribatu ere hartuko ditu, guztien artean ekosistema kultura deritzoguna osatuz.

Ekosistema bat harreman-espazio bat da eta pertsonentzako toki bizi baten orekari eustea bilatzen du.

Kasu honetan bere helburua komunitate sortzailea indartzea eta eragile eta hiritarren artean elkarlanerako eta harremanerako aukera guneak sortzea izango da. Modu honetan,  Tabakaleran garatuko diren proiektuen mapa konpentsatu bat definitu dugu, elkarren osagarri izango direnak eta, guztion artean lurraldearentzat anbizio handiko eta askotariko kultur praktikak eskainiko ditugu.

Eraikinaren irekiera modu mailakatuan egingo da. Lehenik, Tabakalera proiektu kultural beraren parte diren zenbait espazio irekiko dira eta udazkenean zehar, eraikinean elkar biziko diren gainontzeko proiektu eta ekimenak tokia hartzen joango dira.

Maiatzaren 14tik 26ra Juanjo Corrales bilbotarrak zuzentzen duen txotxongilo eta mimoen nazioarteko jaialdia antolatu dute Kilkis hirian (Grezia). Aurtengoa 17. edizioa izango du ekimenak, eta 3 euskal konpania izango dira bertan, Etxepare Euskal Institutuaren babesarekin: Pez Limbo, Ganso y Cía eta Malas Companías Zirko Taldea. Gainera, Etxepareko zuzendari Aizpea Goenagaren hitzak entzun ahal izango dira irekiera ekitaldian-.

Pez limbo

Batez ere kale antzerkia egiten duen konpainia hau 2010ean sortu zen eta geroztik 5 ikuskizun sortu dituzte. Haien lanek gai sozialak lantzen dituzte, irudi poetikoz lagunduta, eta egoera komikoak baliatuta. Jaialdira LANA ikuskizuna eramango dute, jostun baten tailerrean eta bertan lan egiten duen emakume bat du oinarri. Bere jardunaren bidez, komikoa, poetikoa eta era berean gogorra den istorioa erakutsiko diote ikuslegoari.

Ganso y Cía

Durangoko Clown hauek ikuslegoaren enpatia lortzen dute pertsonaien bitartez. Egunerokotasuneko heroiak, inozo eta jatorrak, barre algarez jatortasuna transmititzen digutenak. Greziako jaialdian WALKMAN aurkeztuko dute… showman-a, seduktorea… berak egiten duenak zure denbora merezi duela ikusarazi nahi dizun inozoa.

Malas compañías zirko taldea

TXATARRA ikuskizunak zirkoa eta kale antzerkia nahasten ditu adin guztiei zuzendutako obran: komediak, antzerkiak, objektuen manipulazioak eta akrobatek ikuslegoa atmosfera dibertigarri batean murgilduko dute abentura baten bitartez. Malas Compañías-ek zirko kontenporaneoa egiten du 2006an Iruñean jaio zenetik.

Pasa den martxoaren 21ean ospatu zen Poesiaren Munduko Egunaren karietara,  “En el umbral de la primavera / Poesiaren udaberria” jardunaldiak egingo dituzte martxoaren 24an Milango Unibertsitatean, Rikardo Arregi, Julio Martínez Mesanza eta Vanesa Pérez Sauquillo poeten partaidetzarekin. Aldez aurretik sortzaile hauen poemak italierara itzuli dituzte, bertako jendeak hobeto uler ditzan. Bestalde, Mario Benedettiren olerkigintza omenduko dute Italian erroak egin dituzten bi artista uruguaitarren eskutik: Milton Fernández aktorea eta Ángel Galzerano musikaria. Horretarako, “Defensa de la alegría” errezitala eskainiko dute.

Milango aurtengo udaberriko poesia edizio honetan euskal literatura nabarmendu nahi izan dute bereziki; arrazoi horregatik Rikardo Arregi poeta eta Iñaki Alfaro irakaslea izango dira bertan. Alfaro euskal poesiaren historiaz ariko da, zehazkiago bertsolaritza eta kantautoreei buruz. Horretaz gain, lau autore klasiko euskaldunen poemak irakurri eta iruzkinak egingo dituzte (B. Etxepare, G. Aresti, A. Urretabizkaia eta B. Atxaga). Hurrengo egunean, martxoaren 25ean Rikardo Arregi Veneziako unibertsitatean izango da, Etxepare Euskal Institutuko irakurle denIñaki Alfaroren Euskal Hizkuntza eta Literatura ikastaroko ikasleekin.