Lianyi Fong Albite, alumna de la Habana, ganadora de una estancia en el Barnetegi de Zornotza

El Instituto Vasco Etxepare y la Fundación Aurten Bai dan cada año a alumnos de euskera de todo el mundo la opotunidad de realizar estancias en el Barnetegi de Zornotza, donde viven y estudian en euskera para aprender nuestra lengua y cultura de primera mano. Además, este año se ha vuelto a organizar el concurso “Aurten, eusakara bai!”, donde el ganador consigue una plaza en el Barnetegi con los gastos de viaje y alojamiento incluidos.

Para participar los alumnos de euskera de todo el mundo nos han enviado redacciones escritan en euskera. La ganadora ha sido Lianyi Fong Albite, de la Universidad de La Habana, con la redacción “Euskara mapan eta inguruan” (“Euskara en el mapa y alrededores”).

¿Quieres leer su redacción?

El Instituto Vasco Etxepare y la Fundación Aurten Bai dan cada año a alumnos de euskera de todo el mundo la opotunidad de realizar estancias en el Barnetegi de Zornotza, donde viven y estudian en euskera para aprender nuestra lengua y cultura de primera mano. Además, este año se ha vuelto a organizar el concurso “Aurten, eusakara bai!”, donde el ganador consigue una plaza en el Barnetegi con los gastos de viaje y alojamiento incluidos.

Para participar los alumnos de euskera de todo el mundo nos han enviado redacciones escritan en euskera. La ganadora ha sido Lianyi Fong Albite, de la Universidad de La Habana, con la redacción “Euskara mapan eta inguruan” (“Euskara en el mapa y alrededores”).

¿Quieres leer su redacción?

EUSKARA MAPAN ETA INGURUAN

Ni Lianyi Fong naiz, Kubakoa, Habanan bizi naiz nire familiarekin, musika klasikoa maite dut eta Unibertsitatean ikasten dut, Hizkuntza eta Literatura, orain bigarren urtean nago. Espainiera hitz egiten dut, hori da nire ama hizkuntza. Unibertsitatean ingelesa, latina eta greziera ikasten dugu. Aurten, nik asignatura arraro bat aukeratu dut, euskara.

Uste nuen Kuban ez dagoela euskararik. Baina ekibokatu nintzen. Euskara ikasten otsailean hasi ginen, egia da pixka bat arraroa dela euskara. Espainera eta euskara diferenteak dira, baina euskara ikasiz ikusi dut euskara inguruan izan dudala beti. Oraindik ez dut euskara ikasi, baina ikusten dut euskara inguruan dudala.

Euskara ikasleek proiektu bat dugu, Kubako toponimia euskaldunaren ikerketa. Taldean bost gara. Gure lagunak Kubako mapa zabaldu zuen eta leku bat seinalatuz esan zuen:

--Begiratu Pinar del Rio probintzian, leku hau Echevarria da, euskaraz da, “La casa nueva” da. Leku hau Soroa da, euskaraz da, “La huerta”. Begiratu hemen, mapan, Matanzas probintzian, Ibarra, hori “El valle” da. Eta hemen, Ategorrieta, euskaraz da hori ere, “Las puertas rojas”, eta hurbil, beste herri hau ere euskaraz dago, Oxamendi, Otsamendi da euskaraz, “El monte del lobo”…

Ni harritu nintzen izen propio arraroak argitzen zirelako. Hitzak opakoak dira, baina batzuetan argitzen dira.       

--Begiratu Cienfuegos probintzian –esan zuen laguna--, herri honek bi izen ditu, izen koloniala Lequeitio da eta izen iraultzailea Goitisolo. Badakizue zergatik? Agustín Goitisolo lekeitiarrak azukre zentral handia eraiki zuen 1847 urtean, eta lekua Lequeitio deitzen da. Iraultzak izen kolonialak kendu zituen eta berriak ipini ditu, orain Goitisolo da ofizialki…

--Lequeitio izena kendu eta Goitisolo ipini? –galdetu nuen nik--  Baina, Goitisolo zen kolonialistaren izena…

Esplikatu zigun historia, eta berriz frogatu zen izen propioak opakoak direla, baina argitzen direla.

Honela esan zuen:

--Goitisolok Lequeitio zentralean ehunka esklabo zituen. Esklabuek izena zuten bakarrik, baina libertatean bizitzeko abizena behar zuten eta jabearena hartzen zuten. Lequeitio inguruko beltz gehienek Goitisolo abizena dute oraindik. Iraultza denboran, polizia batistianoak Antonio Goitisolo izeneko iraultzaile bat hil zuen. Orduan, Lequeitio kendu eta iraultzaile beltz horren abizena eman zioten lekuari, Goitisolo.

Ironia da esklabuen jabearen abizena eta iraultzaile beltzaren abizena bera izatea. Ironia da gaurko Goitisolo famatuena Juan Goitisolo idazle espainola izatea, lekeitiar esklabu jabearen oinordekoa. Munduak bueltak ematen ditu. Baina, opakoa argitu da apur bat, ezta?

Lagunak jarraitu du euskal izenak erakusten Kubako mapan:

--Esquivel da hau, Kubako kaio ederrena da, eta izena euskaraz du. “Tilo oscuro”. Eta begiratu hemen, Holguinen, Zabala, “El llano”…

Zabala Sagua de Tanamon dago, urruti, baina Unibertsitate honetan ere, hementxe, gure fakultatea Dihigo deitzen da. Juan Miguel Dihigo hemengo irakaslea zen, aita zuberotarra zuen. Ihi “junco” da euskaraz, ihigo “juncal” da.

Baina, unibertsitatetik irtenda, Vedadoko aldapan gaude. Eta badakizue nola deitzen den gain hau? La Loma de Arostegui. Haroztegiren muinoan dago Habanako Unibertsitatea eta beste eraikuntza asko: Calixto García eritetxea, Onkologikoa, kanposantua, Jalisco Park eta abar.

Euskal hitz asko dugu Kubako mapan eta geure inguruan. Opakoak ziren, argitzen ari dira. Ikasten ari gara zer esan nahi duten.